تعیین عمل ژنها و برآورد پارامترهای ژنتیکی برخی از صفات مرتبط با کیفیت پخت برنج با استفاده از روش تجزیه دیآلل

نویسندگان

دهقانی, حمید دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

شریفی , پیمان دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

مقدم, محمد دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

مومنی, علی مؤسسه تحقیقات برنج کشور

چکیده مقاله:

اجزای ژنتیکی کنترلکننده برخی از صفات مرتبط با کیفیت پخت برنج با استفاده از یک تلاقی دیآلل کامل 7 × 7 در محل موسسه تحقیقات برنج کشور طی سالهای 1385 و 1386 مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه واریانس نشاندهنده وجود تفاوت معنیدار بین ژنوتیپها در سطح احتمال یک درصد برای صفات مورد مطالعه (میزان آمیلوز، دمای ژلاتینه شدن، قوام ژل و طویل شدن دانه پس از پخت) بود. تجزیه دیآلل به روش هیمن نشان داد که برای میزان آمیلوز و قوام ژل، هر دو جزء واریانس افزایشی و غالبیت و برای دو صفت دمای ژلاتینه شدن و ضریب ری آمدن (ضریب رعنایی)، فقط جزء واریانس افزایشی معنیدار بودند. میانگین درجه غالبیت نشاندهنده غالبیت ناقص ژنی در کنترل کلیه صفات بود. نسبت ژنهای دارای اثر مثبت و منفی نشان دهنده توزیع تقریباً متقارن ژنها در والدین مورد مطالعه، بهخصوص برای صفات میزان آمیلوز و ضریب ری آمدن، بود. نتایج بدست آمده حاکی از کنترل افزایش میزان آمیلوز و دمای ژلاتینه شدن و کاهش قوام ژل توسط آللهای غالب بود، در حالی که کاهش میزان ضریب ری آمدن توسط آللهای مغلوب کنترل شد. وراثتپذیری خصوصی برای میزان آمیلوز و دمای ژلاتینه شدن بالا (به ترتیب 91/0 و 82/0) و برای قوام ژل و ضریب ری آمدن (به ترتیب 53/0 و 55/0) برآورد شدند. بالا بودن میزان اثر افزایشی و وراثتپذیری، بیانگر پتانسیل بالای گزینش، به ویژه برای صفات میزان آمیلوز و دمای ژلاتینه شدن بود. در نتیجه امکان گزینش برای بهبود صفات مذکور به منظور اصلاح برای کیفیت برنج در ارقام مورد مطالعه وجود دارد. همچنین امکان بهرهگیری از تلاقیهای سپیدرود × IRFAON-215، ندا × IRFAON-215 و صالح × IRFAON-215 در یک برنامه بهنژادی هیبریداسیون و یا گزینش به ترتیب برای بهبود صفات میزان آمیلوز، دمای ژلاتینه شدن و قوام ژل وجود دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

ثبت نام

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تعیین عمل ژنها و برآورد پارامترهای ژنتیکی برخی از صفات مرتبط با کیفیت پخت برنج با استفاده از روش تجزیه دیآلل

متن کامل

تعیین عمل ژن‌ها و برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات کیفیت تغذیه‌ای برنج

Genetic components controlling a number of nutrient quality traits in rice (Oryza sativa L.) were studied using 7×7 half a diallel cross. This experiment were carried out for determination of gene action, estimation of heritability and determination the best parents. The contents of P, K, Fe, Zn and Mn were measured from white rice grain flour obtained from studied genotypes. Analysis of varian...

متن کامل

برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات مرتبط با تحمل به شوری در گیاهچه‌های برنج به روش لاین × تستر

After wheat, rice is the second most important cereal grown in Iran that improvement of its economical characteristics always has important role in the rice breeding programs. In order to estimate the genetic parameters and identify salt-tolerant varieties and hybrids in seedling stage, seven female parents (Shah-pasand, Gharib, Tarom Mahalli, Ahlami Tarom, Hashemi and Dom Sepid) and four male ...

متن کامل

تجزیه ساختار ژنتیکی برخی صفات مهم زراعی در برنج با استفاده از تجزیه لاین × تستر

To determine the genetic structure, general and specific combining ability of some important agronomic characters, eight rice cultivars including 5 lines and 3 testers were crossed in Rice Research Institute of Iran (RRII), at Rasht, in 2000. Parental lines and F1 were planted in a Randomized Complete Block Design with three replications in the year 2001. Eleven important agronomic traits inclu...

متن کامل